Opbrengsten

Zonnepanelen

De opbrengsten van onze zonnepanelen kunnen we sinds 2006 op een aparte kWh-meter bekijken. Minstens even spannend is het om de (relatieve) tellerstanden bij te houden. Dat doen we immers al vele jaren en dat levert mooi vergelijkingsmateriaal op. Onze "meetjaren" beginnen telkens op 4 oktober omdat rond die tijd ook de officiële meterstanden worden opgenomen door het meetbedrijf.

In de grafiek hieronder is het (doorsnee-)jaar 1996/97 vergeleken met de meetjaren vanaf 2003, toen we de eerste zonnepanelen installeerden. De teller is telkens naar een beginstand van nul omgerekend.
Wat valt op, hoe komt dat, wat zijn de conclusies? Enkele blogge analyses, in "chronische" volgorde.

stand: 3 oktober 2016

4 oktober 2016: weer een goed jaar, 3 keer brons...
Geen records dit jaar voor elektra en gas (wel voor waterverbruik: slechts 38 kuub). Het afgelopen meetjaar was wel zonnig, maar een defekte omvormer heeft gedurende enkele zomerweken tot minder opbrengsten geleid bij drie PV-panelen. De inzet van 'stroom voor gas' levert ook dit jaar resultaat: het gasverbruik ligt honderd kuub onder het langjarig gemiddelde. De cijfers:

# onze PV-installatie heeft 2708 kWh geleverd	3	(was 2851 kWh vorig [record]jaar)
# we hebben 1706 kWh méér geleverd dan verbruikt	3	(was 1864 kWh vorig [record]jaar)
# ons gasverbruik was 716 m³	3	(tegenover 817 m³ gemiddeld)

26 augustus 2016: ook hij doet het weer !
We hebben lang gewikt en gewogen, wat te doen met de defecte zonneboiler. Na een tip via Tweakersnet toch maar de gok gewaagd:
Vanochtend bezoek gehad van een zeer deskundige zonneboiler specialist, de Luigjesdokter, slechts drie dagen na het eerste contact. De dak-isolatie hoefde niet verwijderd, en de collector al helemaal niet van het dak af om bij de defecte sensor te komen; de oplossing was veel simpeler: er werd een gaatje in de zijkant van het collectorframe gefreesd, daardoorheen een nieuwe sensor geplaatst en het geheel weer netjes afgedicht. Het meetkabeltje van de sensor ging binnendoor een nieuw gaatje in de dakisolatie naar de regeleenheid op zolder.

Na pakweg twee uur professioneel klussen (en veel goede koffie ;-) loopt de zonneboiler weer als een ... zonnetje! Voor de zekerheid ook maar de boilersensor vervangen, na 20 jaar.. Samengevat voor alle LZE/ATAG-zonneboiler adepten: een absolute aanrader ! De kosten zijn alleszins schappelijk. Weer een probleem minder.
10 augustus 2016: hij doet het weer !
De deskundige handen van de ZPV-reparateurs Ba&Ba verrichten niet voor de eerste keer wonderen: de StecaGrid is weer terug en levert weer terug ... HULDE ! Een reden temeer om voor altijd bij die club te blijven.
29 juli 2016: omvormer stuk
Of den duvel ermee speult: na de zonneboiler heeft ook één van de vier StecaGrid 500 omvormers het begeven, zonder duidelijke aanleiding. Wel vloog de aparte groepszekering voor de hele PV-installatie er uit; kortsluiting. Het ding is pas 4 jaar oud. BALEN. Dat wordt een mailtje naar de reparatieservice van de ZPV...
5 juni 2016: dan maar een nepperd !
Voorlopig wordt de zonneboiler 'met de hand' bediend m.b.v. de netstekker. Daarvoor moet de Δ-T regeling echter 'geloven' dat er een funtionerende sensor aangesloten is. Dus is de defecte sensor in de regeling afgekoppeld en vervangen door een variabele weerstand (potmeter) van 500 Ω. Die wordt op een waarde van 150 Ω ingesteld, en: het werkt prima.
Alleen moeten we telkens zelf inschatten of het de moeite waard is om de boiler in te schakelen, en niet vergeten om 's avonds de handel weer uit te zetten...
4 juni 2016: Vervangen temperatuursensor lijkt rampscenario
De temperatuursensor in de plaat van de zonnecollector heeft het definitief begeven. Hij is van het PTC-type: hoe hoger de temperatuur hoe hoger de weerstand van de sensor. Bij 0 °C moet deze een waarde van 100 Ω hebben, en bij zomerse hitte gaat dit richting 180 Ω. Ons exemplaar echter zoekt het bij ca. 20 kΩ ... Geen wonder dat de Δ-T regeling dan geen zin meer heeft.
De kosten voor een nieuwe sensor stellen weinig voor. Het vervangen echter... Er lijken slechts twee oplossingen voorhanden: òf door de dakisolatie heen naar de sensor 'graven' (waar zit het ding?), òf de hele collectorglasplaat op het dak loshalen. GeenZinIn...
2 juni 2016: defecte zonneboiler?
Onze dik 20 jaar oude zonneboiler vertoont voor het eerst kuren. De Δ-T regeling schiet regelmatig in een beveiligde stand en reset zichzelf. Na wat metingen wordt duidelijk dat de temperatuursensor in de collectorplaat niet meer betrouwbaar is. Verder onderzoek is gewenst...
30 maart 2016: terug bij af; het nettoverbruik van de winter is weer helemaal weggeproduceerd. De teller staat op dezelfde stand als bij de meteropname op 3 oktober 2015. Vanaf nu stroomt het geld weer binnen .
De afgelopen twee jaar vond deze 'nuldoorgang' trouwens al telkens op 24 maart plaats.
1 januari 2016: de grafiek raakt overvol...
Uiteraard blijven we wekelijks alle tellerstanden bijhouden, en niet slechts om tijdig een waterlek op te sporen. Meten = weten en dus verantwoorde(re) beslissingen nemen waar dat nodig is. Alleen raakt de overzichtsgrafiek verzadigd; pas vanaf april zit er nog voldoende lucht tussen de meetpunten om 'lekker' te kunnen lezen. Voorlopig broeden we daarom nog op een alternatieve manier van presenteren.

4 oktober 2015: nettojaarrecord !
Waarschijnlijk staat het woord niet in de nieuwste van Dale, maar we hebben het wel: een nettojaarrecord. Het afgelopen meetjaar was nog weer (...) zonniger en heeft dus tot mooie resultaten geleid. Enkele highlights:

# onze PV-installatie heeft 2851 kWh geleverd	1	(was 2729 kWh vorig [record]jaar)
# we hebben 1864 kWh méér geleverd dan verbruikt	1	(was 1718 kWh vorig [record]jaar)
# ons gasverbruik was 754 m³	3	(tegenover 826 m³ gemiddeld)

23 september 2015: vandaag moest de grafiekschaal aangepast worden: we hebben een netto-opbrengst van precies1800 kWh bereikt. Met nog 9 dagen te gaan tot de teldatum komt het langverwachte record in zicht !
3 augustus 2015: ondanks een koude en verregende week blijven we op recordschema. Zelfs de uitdijende elektra-vloot (waterkoker, melkschuimer, wasmachine exclusief op stroom) met bijbehorende gasbesparing drukt de netto-opbrengst aan zonnestroom nauwelijks.
12 mei 2015: het lijkt wel of de tellers extra haast hebben voor de volgende NUL-doorgang. Op dit moment laten ze de beste stand ooit zien, te danken aan het zonnige weer. En de nieuwe, zuinige koelkast heeft ook merkbaar invloed.
21 april 2015: om precies 16:09 uur is het zover: de dagteller gaat door de nul OMLAAG naar de stand 999999. Gezellig met de buren erbij als getuigen en vastgelegd op foto.
Over pakweg 7 jaar is de nacht-/weekendteller aan de beurt. Op de volgende nul-passage van de dagteller moeten we nog wat langer wachten: ca. 770 jaar...

16 april 2015: SPaNNenD !! De dagteller duikelt omlaag. Komend weekend staat deze teller uiteraard stil, maar waarschijnlijk op woensdag 22 april zal het dan eindelijk gebeuren en gaat de teller door de NUL omlaag. Voor wie het (bijna) even spannend vindt als wij, zijn hier de meest recente tellerstanden, telkens opgenomen na zonsondergang:

   zo 12 apr - 000100
   ma 13 apr - 000086
   di 14 apr - 000069
   wo 15 apr - 000053
   do 16 apr - 000039
   vr 17 apr - 000029
   ma 20 apr - 000012
   di 21 apr - 999999

stand van de dagteller
dinsdag 21 apr om 15:46 uur

24 maart 2015: terug bij af; het nettoverbruik van de winter is al helemaal goedgemaakt. De teller staat op dezelfde stand als bij de meteropname op 3 oktober 2014. Vanaf nu stroomt het geld weer binnen .
Ook vorig jaar vond deze 'nuldoorgang' trouwens op 24 maart plaats.
9 februari 2015: positief nieuws: we gaan weer richting negatief ! Geen idee of het doorzet maar de eerste week met meer productie dan verbruik is een feit.
26 januari 2015: ondanks het sombere weerplaatje (en de vele appeltaarten) lopen verbruik en productie netjes in de pas met voorgaande jaren. Over een dikke maand reeds bereiken we hopelijk het kantelpunt; daarna zijn we weer netto produ-centen.

4 oktober 2014: mooie jaarscore !
Ook het afgelopen meetjaar was heel zonnig en heeft dus tot mooie resultaten geleid. Enkele highlights:

# onze PV-installatie heeft 2729 kWh geleverd	1	(2633 kWh vorig jaar)
# we hebben 1718 kWh méér geleverd dan verbruikt	1	(was 1647 kWh vorig jaar)
# ons gasverbruik was 707 m³	2	(tegenover 939 m³ vorig jaar)

Het echte elektra-verbruik is gestegen omdat we vaker de wasmachine elektrisch hebben laten verwarmen. Dat levert een aardige besparing voor aardgas op:
t.o.v. het 10-jarig gemiddelde (845 m³) is 707 m³ een vermindering met 16%. Een deel van de besparing komt echter op rekening van de zachte winter. Volgend jaar weten we vast meer.

22 september 2014: de schaal is weer eens aangepast; we gaan richting 1700 kWh overproductie.
15 september 2014: nog ruim twee weken te gaan tot de jaarlijkse balans op 3 oktober. Nu al overduidelijk:
# voor het zevende jaar op rij belanden we dik in de 'min'
# alweer is een nieuw productierecord onvermijdelijk
# de dagtariefteller gaat de 'nuldoorgang' niet halen tot 3 oktober; we wachten tot het voorjaar
17 juli 2014: de dagtarief-teller van onze ferrarismeter is inmiddels teruggedraaid tot dik onder de duizend. Waarschijnlijk in maart of april 2015 zal het telwerk door de fysieke nul gaan. Uiteraard maken we daar melding van !
Inmiddels is het energiebedrijf gewaarschuwd: je zal als energiebewuste (Z)PV-er toch maar met een jaarverbruik van bijna een miljoen kWh worden opgezadeld
8 juli 2014: sinds gisteren is er een nieuw project bijgekomen: Flyeren voor de ZPV, zie bij Projecten.
7 juli 2014: mooi weer op schema voor een nieuw record, wellicht min 1,7 MWh dit meetjaar ?
24 maart 2014: twee weken eerder dan vorig jaar gaan we door de nul . Wat een lentezon ...
10 maart 2014: het verschil met de productie van vorig jaar wordt langzaam groter; veel mooi weer.
8 februari 2014: we draaien alweer horizontaal, leveren evenveel als we verbruiken.
1 januari 2014: voor alle bezoekers een gezonnig 2014 toegewenst.
3 oktober 2013: over de finishlijn met min 1647 kWh !
9 september 2013: schaal aangepast, we mikken nog lager!
5 augustus 2013: het moet wel gek lopen, willen we niet onder de min 1500 kWh uitkomen dit meetjaar.
10 juni 2013: de beste weekopbrengst ever, 119 kWh ! Waarin ook een dagrecord (op 9 juni) met 21 kWh. Zo komt alles weer goed.
30 mei 2013: vier oude 40V-Shell panelen getest, goedkope afdankertjes. Drie ervan doen het prima, in serie op de Soladin 600. Samen met de vierde is de spanning te hoog; die gaat op één van de twee reserve OK4E's. Het geheel verhuist binnenkort naar schoonzus in Lelystad en begint aan een zonvol tweede leven.
21 mei 2013: de Soladin 600 wordt vervangen door vier gereviseerde Soladin 120's. Daarmee wordt de situatie van vóór de blikseminslag hersteld. Vanwege deelschaduw op de panelen in de wintermaanden is het gunstiger om elk van de vier oudste Shell-panelen van een eigen omvormer te voorzien. Met dank aan Barend Schrijver!
20 mei 2013: ... en dat is goed te zien; zelden zo lang achter elkaar zo weinig zonneschijn meegemaakt. Een r(h)euze kniek in de grafiek.
13 mei 2013: mag wel wat meer zon komen...
7 april 2013: we gaan weer door de nul
25 maart 2013: vandaag is de complete installatie precies één jaar aan het werk. Resultaat: 2592 kWh zonnestroom. Voor 3930 Wp aan vermogen betekent dat een opbrengstfactor van 0,66 kWh/Wp. Dat is laag vergeleken met 0,80 à 0,85 voor een nieuwe PV-installatie in optimale omstandigheden. Daar zitten wij een eind vanaf: het grootste deel van de panelen ligt op het westdak, het zuiddak heeft in de 5 wintermaanden last van schaduw, de oudste panelen hebben er 10 jaar opzitten en Oost-Nederland heeft minder zonuren dan de rest. We zijn daarom zeer tevreden.
16 maart 2013: habemus notam !!! Op dag na het bezoek van de meteropnemer ploft de langverwachte credit-factuur van Nuon eindelijk op onze deurmat. De aanhouder wint. Kan de meterstand eindelijk weer vol goede moed richting nul.
12 maart 2013: de daling is ingezet, ondanks het gemiddeld erg sombere weer; de dagen zijn gewoon voldoende lang, de productie weer groter dan het verbruik.
Vorige week was er weer eens contact met Nuon; ze sturen de credit-factuur zo spoedig mogelijk. Misschien vandaag nog, op dag ?
5 maart 2013: alweer een 'horizontale' week; over de laatste vier weken slechts netto 6 kWh verbruikt. Waarbij aangetekend dat gisteren tijdens de eerste, echt heldere dag meteen 12 kWh zonnestroom werd opgewekt: het feest is begonnen !
19 februari 2013: vandaag is het exact 17 jaar geleden dat onze zonnecollector het dak op ging . Ontworpen voor een levensduur van 15 jaar, geloven we stellig in een jubileum van 25. Daarna gaat het oudje niet richting sloop, maar naar een museum: collectors item, net als de zon zelf.
Eveneens vandaag, groot in het nieuws: brandgevaar bij 650 duizend zonnepanelen. Geldt ook voor 5 miljoen kranten en 11 miljoen auto's in dit land: Stimmungsmacherei van de bovenste dakrichel. Laat de stekkers er mooi inzitten. Wat ons meer zorgen baart, is het naderende faillissement van Nuon-Vattenfall :
13 februari 2013: het wolkendek beweegt nauwelijks. Toch gaan we duidelijk 'horizontaal'. In één week slechts één kWh nettoverbruik. De langere dagen zijn al voldoende voor een koka. Meanwhile ...
5 februari 2013: het lijkt er op dat met enkele zonnige dagen de tellerstand al langzamer oploopt; het werd tijd. En wordt het niet ook langzamerhand tijd voor ... U raadt het al ? We hebben de dubbele cijfers verlaten. Deze teller loopt nooit achteruit. Onderhand gaan we rente vragen aan Nuon.
26 januari 2013: een Nuon-meneer belt, op zaterdag, n.a.v. onze twee eerdere -onbeantwoord gebleven- mails. Excuses voor het niet beantwoorden daarvan. Men is bezig met onze credit-factuur. Vanwege grote werkdruk is het er nog niet van gekomen. Ik memoreer met dank het telefoontje van zijn collega, enkele dagen eerder. Daar weet hij niets van, andere afdeling.
dagen na het bezoek van de meteropnemer: coming soon ...
21 januari 2013: Nuon belt, er is iets niet duidelijk. We moeten kiezen: òf een standaard vergoeding voor teruggeleverde stroom op basis van vier zonnepanelen -ooit aangeschaft via Nuon- òf een credit-factuur voor de werkelijk teruggeleverde stroom. Ook dit ritueel keert jaarlijks terug en werkt nog eens vertragend op de afhandeling. De vriendelijke dame verzekert ons dat er een aantekening wordt gemaakt zodat er volgend jaar hierover geen communicatie meer nodig is. We kunnen de credit-factuur spoedig ... ... in de bus verwachten.
14 januari 2013: er ligt sneeuw op de panelen; minder opbrengst maar wel mooi om te zien. En dan: ook na 10 werkdagen geeft Nuon geen teken van leven. Ze zijn zeker nog aan het rekenen: al dagen lang?
2 januari 2013: we wensen alle bezoekers een gezond en zonnig nieuw jaar 2013. Leuke en slimme ideeën om het leven nog duurzamer te maken, een stralend mooie opbrengst via het dak en weinig gedoe met de instanties...
We wachten nog steeds op een credit-factuur van Nuon over ca. 1500 kWh duurzaam aan hen geleverde zonnestroom, 8 weken na dato. Toch maar vragen wat er aan de hand is. Inmiddels:
27 november 2012: alweer feest, Nuon belt ! Een vriendelijke medewerkster is bezig met onze jaarafrekening; er zijn wat onduidelijkheden. Volgens haar zijn de door Liander doorgespeelde meterstanden niet correct. De tellerstanden van 23 oktober 2012 zijn namelijk lager dan die van 20 oktober 2011. En dat kan niet.
De verleiding is groot om met haar voorstel accoord te gaan: laat die meteropnemer nogmaals - en nu goed - zijn werk doen ! Omdat we dan zeker nog een extra maand op de jaarafrekening moeten wachten (met hetzelfde resultaat...), laat ik the magic word vallen: zonnepanelen. De lijn is even stil; dan hervindt de Nuon-dame haar tekst en waardigheid. Zij gaat de rekening opmaken. Of zij dan ook s.v.p. aan de credit-factuur wil denken voor het teveel geleverde...?
In het verleden behaalde resultaten zijn voor PV-bezitters een garantie voor de toekomst. Hoewel:
En voor een jaarlijks terugkerende comedy die je niet wilt missen .
7 november 2012: pas één maand na start van de nieuwe jaarmeting begint de kWh-teller voorzichtig op te lopen. Ook dankzij een sombere weerweek. We zijn benieuwd hoe lang we het onder de nul kunnen houden; misschien wel tot eind november. Dan wordt de 'positieve' winterperiode voor ons veel korter dan ooit. Ook interessant: hoe diep komen we in de positieve stand terecht, en wanneer is het dieptepunt? Intussen:
23 oktober 2012: de meteropemer komt langs, het jaarlijkse ritueel neemt zijn verloop. Hij leest de meterstanden af en tikt ze in zijn computertje, inspecteert vluchtig de meterkast met de zaklantaarn en wenst nog een prettige avond. Op straat zien we hem even stilstaan en naar zijn apparaatje turven. Dan komt hij terug : "er klopt iets niet met de meterstanden ... die zijn lager dan een jaar geleden... zonnepanelen, zegt U ? OK, dat verklaart ... maar zoveel lager ?"
Omgeven door een wolk van vraagtekens verlaat hij het pand. Op straat draait hij zich wederom en inspecteert het westdak met de PV-installatie. Na ruim een halve minuut van stille contemplatie stapt hij tenslotte hoofdschuddend in zijn Lianderbusje.
We zetten de klok op : hoe lang zal het deze keer duren voordat de Nuon credit-factuur voor onze 'teveel' geleverde zonnestroom op de deurmat valt? We houden U op de hoogte.

4 oktober 2012: dierendag, dus de jaarbalans wordt opgemaakt.

# onze PV-installatie heeft 2348 kWh geleverd	1	(1058 kWh drie jaar geleden)
# we hebben 1442 kWh méér geleverd dan verbruikt	1	(was 181 kWh twee jaar geleden)
# ons echte elektra-jaarverbruik was 906 kWh	9	(tegenover 851 kWh vorig jaar)

De hoge score voor de opbrengst heeft natuurlijk alles te maken met de uitbreiding van de PV-installatie eind maart: van 1.65 naar 3.93 kWp; dat wil je wel terugzien (draaien). Het 55 kWh hogere verbruik is terug te voeren op de waterkoker; daardoor hebben we ca. 6 m³ gas uitgespaard. Niet veel, maar dit was een leerjaar. We weten nu wat de PV-installatie opbrengt en hoeveel stroom we kunnen inzetten om gas te besparen. Wordt vervolgd.

5 september 2012: lichte onrust maakt zich van ons meester: over één maand is het zover. Zal de meteropnemer ter plekke opdracht geven om de oude ferrarismeter te vervangen? Want òf het apparaat is defect òf de bewoners zijn -sort-of-lunatic. Ook Nuon zal weer eens alle registers opentrekken, dat dit niet de bedoeling was etc. Lama komen!
15 augustus 2012: opnieuw een kleine correctie in de kWh-schaal; we naderen de 1100. Overproductie gesproken...
16 juli 2012: de teller loopt in de richting van min 800 kWh. Over ruim twee maanden weten we hoeveel elektriciteit we op jaarbasis kunnen inzetten om extra gas te besparen.
23 mei 2012: we hebben de tellerschaal naar beneden moeten uitbreiden. Zelden zo in 'mineur' geweest ...
11 mei 2012: tussen onze twee Open Huis dagen in zendt RTV-Arnhem een Solar Days bericht uit. Drie minuten beeld en interview, met plaatjes van onze installatie. Met hopelijk veel bezoekers tot gevolg.
6 mei 2012: ben je even weg, gaat de teller door de nul waarschijnlijk op 3 of 4 mei. Mooi verhaal voor al het bezoek dat naar ons Open Huis komt kijken, de 10e en de 13e mei, in het kader van de SolarDays. Zelfs RTV-Arnhem wil langskomen voor beelden en een interview. Zonnestroom in overvloed om koffie te zetten voor de hele crew. En graag wat minder bewolking rond die tijd.
22 april 2012: gisteren Algemene Leden Vergadering van de ZPV in Zutphen. Goed dat die club bestaat. Jeroen van Agt van OliNo als gastspreker: heerlijk en herkenbaar verhaal, verdiend applaus als dank.
17 april 2012: natuurlijk was het te verwachten, maar het plezier is er niet minder om. De hele installatie levert en levert en ... we moeten de as van onze opbrengst grafiek nog wat dieper in de min doortrekken. Begin mei door de nul?
Hiernaast de laatste fase van het installeren. Zoiets doe je bij voorkeur met mooi weer, aan het begin van de lente .
Mooi teamwork van Harry, Harry en Harry: wat een buren!
16 april 2012: en natuurlijk doen we weer mee met de SolarDays, editie mei 2012. Op het kaartje van het evenement zijn we te vinden in Arnhem, link Zonnezaken: Open Huis.
25 maart 2012: de nieuwe panelen liggen er op! Twaalf keer 190 Wp erbij op het westdak, samen nu 3930 Wp. Op de eerste (meteen ook uitbundig zonnige) dag draaien we al 16 kWh productie. Zestien kilowattuur! De tellerstand schiet zo lekker omlaag. Binnenkort de foto's.
7 februari 2012: buiten vriest het -11 °C. Onder een strakblauwe hemel stookt onze zonnecollector het tapwater tot boven de 40 °C.
Ook komt er bericht dat de bestelde 12 panelen binnen vier weken alhier arriveren. Hopelijk doet de vorst dan een stapje terug; bij deze temperaturen het dak op ...
28 december 2011: waarom ontkennen dat we nog steeds niet van de verslaving af zijn? Begin november hebben we ingetekend op de tweede en laatste ronde van WijWillenZon.
Vier pakketten D zijn besteld en aanbetaald, goed voor 2.28 kWp. De 12 panelen komen op het westdak, nog altijd goed voor ca. 83 % van het maximaal haalbare. Het zuiddak ligt immers al lang vol met 1.65 kWp van het blauwe goud. De levering zal plaatsvinden eind februari of in maart 2012. Vol verwachting - klopt !
19 december 2011: prima start van het nieuwe meetjaar; november was een zonnige maand, waardoor het netto verbruik zichbaar lager uitvalt dan in alle voorgaande jaren. Ondanks het feit dat we sinds september een elektrische waterkoker gebruiken! Op die manier kunnen we onze zelf geproduceerde 'overtollige' elektrische energie inzetten om aardgas te besparen. De eerste schatting duidt op een jaarverbruik van ca. 50 kWh voor de koker. Niet dat het veel voorstelt: het komt overeen met ca. 6 m³ gas ...
Het brengt je wel op ideeën. De waterkoker gebruiken we nu uiteraard om thee te zetten. Daarnaast kun je ook het water voor pasta of rijst ermee aan de kook brengen; dat scheelt weer enkele m³. Nog iets aardigs gevonden (op nudge.nl) en uitgeprobeerd: laat de pasta niet langer dan ca. 3 minuten koken, zet dan het gas uit en hang b.v. een theedoek over de pan als isolatie. In het nog hete water wordt elk type pasta gaar zonder verder koken, in maximaal 20 minuten. Afgieten en smullen. Werkt uit de kunst en is echt niet van 'ouderwets koken' te onderscheiden!

4 oktober 2011: records op de valreep !
Het zag er lang naar uit dat we door een prima voorjaar en een ronduit slechte zomer met een doorsnee zonnejaar zouden eindigen. Het prachtige septemberweer heeft - samen met onze bescheiden inspanningen tot besparing- uiteindelijk tot mooie resultaten geleid; twee mijlpalen zijn te vermelden:

# onze PV-installatie heeft 1032 kWh geleverd	2	(1058 kWh twee jaar geleden)
# we hebben 181 kWh méér geleverd dan verbruikt	1	(was 176 kWh twee jaar geleden)
# ons echte elektra-jaarverbruik was 851 kWh	1	(tegenover 876 kWh vorig jaar)

12 september 2011: voor wie het nog niet wist: 2011 kent inderdaad de meest belabberde zomer sinds hondenheugenis. Ook in de zonnestroom productie is dat terug te zien. In het voorjaar leken we nog op een daverend record af te stevenen, maar juli en augustus compenseren ruimschoots door grijsheid. We kunnen nog hopen op een tweede plaats, achter 2009 en voor 2010. Mwah...
6 augustus 2011: terug van vakantie; kennelijk levert nat en grijs zomerweer nog altijd ruim 50 kWh in twee weken op. Goed voor tien weken koelkast of vijhonderd uur computeren ...
28 juni 2011: het is nu al zo ver, de huisteller in de meterkast staat weer op de nulstand. De kWh-teller heeft dezelfde stand als op 3 oktober, de dag waarop we telkens de jaarbalans opmaken. Alles wat we vanaf dit moment produceren, gaat (voor maar 7 €-ct/kWh...) naar het energiebedrijf, naar schatting nog zo'n 200 kWh.
Je zou verwachten dat de opbrengst van de zonnepanelen en omvormers door ouderdom in de loop der jaren achteruit zou gaan; het lijkt er nu op dat ze alleen maar beter worden
14 mei 2011: European Solar Days. We doen voor de tweede keer mee met de Open Huizen dag van het evenement. Niet heel veel bezoekers, maar wel allemaal zeer belangstellend en met concrete plannen. En allemaal dankbaar voor advies, achtergronden en tips. Volgend jaar doen we weer mee.
6 mei 2011: we blijven ons verbazen. Behalve over de duikvlucht van de kWh-meter ook over de warmte-opbrengst van de zonnecollector. De stekker is al weer een tijd uit de CV-ketel, al het water voor douche, wasmachine en ander tapwater wordt al wekenlang uitsluitend door de zon verwarmd.
25 april 2011: als een tierelier. De kWh-meter draait overuren, de zon blijft maar schijnen. Het verschil met de afgelopen jaren wordt alleen maar groter.
12 april 2011: spring is in the air, en wij kijken verbijsterd naar de kWh-meter. Dit is niet eerder vertoond; zó vroeg zóveel zon en zóveel productie. We lopen twee weken voor op het zonnigste schema van de afgelopen jaren. Mocht de trend doorzetten dan moeten we voor het vierde jaar op rij een zinvol doel kiezen voor de overproductie. De opties:
ca. 150 kWh 'weggeven' aan de energieboer, voor 7 ct/kWh, opbrengst € 10,50 ...
ca. 15 extra appeltaarten bakken voor de buurt, goede doelen, onszelf ...
een kabel leggen naar de buren die de energie afnemen voor 12 ct/kWh, opbrengst € 18,- ; iedereen blij ...
nog eens nadenken en/of wachten op nieuwe ideeën (van bezoekers tijdens de SolarDays ?)
17 februari 2011: eindelijk is hij terug: na drie weken hangt de gereviseerde Soladin 600 weer in zijn beugel op zolder, en draait weer mee in de productie. Het gaat wel om een ander exemplaar, wat me lichtelijk verbaast. Voor de prestaties zal het wel niet uitmaken. Hij is trouwens héél stil !
27 januari 2011: na lang wikken en wegen en zelf bellen (er kwam geen brief van wie dan ook) hebben we de Soladin 600 toch maar opgestuurd. Het demonteren was simpel, het loshalen van de klik-stekkers een uitdaging; kostte een half uur, een halve vingernagel en uiteijndelijk de inzet van een metaalzaagje en sleutelvijl om de klik-lipjes om zeep te helpen. Mastervolt: verzin iets beters !
6 januari 2011: Ja hoor, ook onze Soladin 600 omvormer hoort volgens Mastervolt in de serie "onbetrouwbaar" thuis. Serienummer W2 ... . Omdat het winter is en omdat de S-600 tot nu toe geen problemen gaf en omdat het zonnetje doorbreekt, wachten we nog even met opsturen. Luisteren naar de reacties in het land, kijken wat de ZPV ervan vindt, wachten op een brief van leverancier Oskomera.
20 december 2010: winterslaap... in de afgelopen maand (20/11 - 20/12) zegge en schrijve slechts 9 kWh opgewekt. De panelen willen wel, de zon heeft er geen zin in. En die dikke laag sneeuw is ook niet echt bevorderlijk. Nu al zin in de lente, Bah !
19 november 2010: een vetpot kun je het niet noemen, maar we krijgen van de energieboer geld terug voor teveel geleverde stroom. Het gaat om € 11,11 voor de kWh's en om nog eens € 21,34 op basis van het geïnstalleerde vermogen. Dan tikt de bespaarde 876 kWh tegen Nuon-prijs lekkerder aan: € 192,79.
Nu nog iets verzinnen om alle elektra-vastrechtkosten te drukken: € 117,32. Wie heeft een goed idee?

4 oktober 2010: we maken de balans op van het zojuist afgelopen meetjaar:

# onze PV-installatie heeft 1010 kWh geleverd		(1058 kWh vorig jaar)
# we hebben 134 kWh méér geleverd dan verbruikt		(was 176 kWh vorig jaar)
# ons echte elektra-jaarverbruik was 876 kWh		(tegenover 882 kWh vorig jaar)

6 september 2010: een matige augustus maakt een nieuw record onwaarschijnlijk. Maar met een stand van nu reeds -123 kWh gaan we niet klagen. Dat wordt toch weer dokken voor de stroomboer.
18 juli 2010: het derde jaar achter elkaar duiken we onder de nul. En zo vroeg gebeurde dat nog nooit. Gaat het opbrengst-record van vorig jaar (-176 kWh) er aan ?
27 juni 2010: we hadden de hoop al opgegeven dat het recordjaar 2009 nog te verbeteren viel. Maar met alweer een zonnige week voor de boeg daalt de tellerstand nogal hoopaanjagend...
22 april 2010: hij daaaaalt weeeeer ... !
30 maart 2010: demissionair minister Maria vdH geeft haar visie op duurzame energie, in de Volkskrant. Daaruit blijkt o.a. dat zij het Duitse (Einspeise- / feed-in-) syteem nog steed niet doorheeft. Kernenergie ziet Maria wel zitten, goed voor de economie. Duurzame energie mag niet duurzaam gesubsidiëerd worden (het is immers een hype voor hobbyisten?).
Waar je ook op gaat stemmen, 9 juni a.s.: zorg er a.u.b. voor dat Maria liefst in een klooster terechtkomt; nooit meer in een kabinet!
28 maart 2010: kortstondig een vermogen van 1416 Watt gemeten. Niet slecht voor onze 1650 Wp installatie: 86 % van het maximaal haalbare.
4 maart 2010: rond 10 uur al 766 W productief vermogen gemeten. We gaan weer zonnige tijden tegemoet. Zelfs tijdens het koffiezetten draaide de grote meter nog zachtjes achteruit. Smaakte daardoor extra lekker, die bruine motor !
19 feb. 2010 : vandaag wordt onze zonnecollector 14 jaar oud.
De Volkskrant opent met de kop Rekening energie gaat fors omhoog.
"Tot 2020 betalen energieverbruikers naar schatting 20 miljard euro extra, boven op de kosten van hun eigen verbruik. Op die manier hoopt het kabinet zijn klimaatdoelstelling voor 2020 te halen zonder dat dat op de begroting drukt. In dat jaar moet eenvijfde van de opgewekte energie duurzaam zijn."
Is er echt hoop op een verbeterde SDE-regeling volgens het Duitse EEG ? We staan te trappelen om verder duurzaam te investeren, echter zonder ons belachlijk te moeten maken. En houden dus het nieuws in de gaten.

3 oktober 2009: het uitermate zonnige meetjaar is afgelopen, we tellen de zegeningen:

# onze PV-installatie heeft 1058 kWh geleverd		(957 kWh vorig jaar)
# we hebben 176 kWh méér geleverd dan verbruikt		(was 68 kWh vorig jaar)
# ons echte elektra-jaarverbruik was 882 kWh		(tegenover 889 kWh vorig jaar)

September 2009: de schaal van de grafiek moet weer worden aangepast, naar min 200 kWh.
Augustus 2009: tijdens de vakantie gaat de teller door de nul; ook dit jaar zijn we weer "neggies". En nog duidelijk dieper dan vorig jaar. Zelfs de schaal van de grafiek moest worden aangepast; we trekken nu de ondergrens bij min 150 kWh ...
Juli 2009: we naderen weer de nullijn. Nog maar 20 kWh achteruit draaien tot 3 oktober. Dat moet wel een hele slechte zomer worden, wil dat niet lukken !
Mei 2009: het jeukt nog steeds, we hebben meer zin in nog meer zon...
April 2009: alweer een zonnige april, de derde op rij. De panelen en de collector krijgen een schoonmaakbeurt. Ligt het daaraan dat we zelfs onder de lijnen van de afgelopen jaren uitkomen ..?
20 maart 2009: en daar gaan we (hopelijk) weer: een paar mooie dagen eind maart / begin april en de tellerstand duikelt omlaag. Binnen 5 dagen is de achterstand t.o.v. de afgelopen twee jaar helemaal goedgemaakt. De vogeltjes fluiten; wij ook weer !
Winter 2009. Het jaar begint behoorlijk somber; veel grijze weken. De tellerstanden zijn duidelijk wat hoger dan de afgelopen twee jaren.
We wachten op het jaarlijkse keerpunt van ca. 25 maart. Vanaf die datum komt geen enkel paneel meer in de schaduw van het huis van onze buren.
Op 3 oktober 2008 maken we de balans op: we hebben voor het eerst (68 kWh) méér aan Nuon geleverd dan we hebben afgenomen. We zijn 'neggies'!
Zomer 2008: we duiken zelfs onder de lijn van 2007 ... Per 5 augustus zijn we netto leveranciers !
Juli 2007: Netbeheerder Continuon begint na grootse ophef aan de "uitrol" van de slimme elektriciteitsmeter in heel Arnhem-Zuid. Na welgeteld 24 telefoontjes, 4 mails en 3 brieven van onze kant mogen wij volgens de netbeheerder de enigen zijn die hun Ferrarismeter behouden. Continuon: bedankt !
April 2009: de 1e kamer is het met ons eens...
Juni 2007: de installatie wordt uitgebreid - bijna verdubbeld - met 7 tweedehands doch gloednieuwe Shell-110 Wp panelen tot 1,65 kWp. Dat leidt voor het eerst tot een jaarverbruik van slechts 24 kWh. Now we are talking business !
April 2007: een uitermate zonnige maand zorgt voor een opvallende opbrengst: we produceren duidelijk meer dan we verbruiken (lichtblauwe kurve).
In de volgende jaren 04/05 en 05/06 ligt het verbruik(!!!) duidelijk lager dan in voorgaande jaren. En dat is misschien de grootste winst sinds we zonnepanelen hebben: we zijn gewoon veel meer gaan letten op sluipverbruikers en overbodig/verspillend elektriciteitsgebruik in huis. Het werd geen obsessie maar een vrolijke sport om "slurpers" op te sporen en te onderzoeken wat wel en niet zinvol is om te doen of te laten...
Resultaat: ca. 28 % minder stroomverbruik binnen één jaar ! We zitten al onder de streefcijfers van het kabinet voor pakweg 2050...
Zomer 2004: vanaf april geven de panelen duidelijk resultaat: tot in oktober blijft de tellerstand vrijwel gelijk en verbruiken wij dus bruto géén elektriciteit meer !
Maart 2004: we constateren dat ons verbruik zelfs iets hoger lag dan in 96/97. Ook wij gingen dus vrolijk mee met de algemene trend van een groeiend elektriciteitsverbruik: ca. 10 % groei in 7 jaar...
Januari 2004: er komen 4 Isofoton panelen erbij, nogmaals 440 Wp. De Shell-panelen van de Nuon-actie worden niet meer verkocht; dat wordt een ratjetoe op het zuiddak; who cares.
September 2003: we plaatsen de eerste 4 panelen (440 Wp). Nuon-actie, weelderige susidie.
Tot in maart 2004 is nog weinig van de installatie te merken: in de winter doen onze panelen niet veel. De reden hiervoor is het dak van de buren, waarvan de schaduw juist tijdens de beste uren op de panelen valt. De hoger op ons dak gelegen zonnecollector doet het dan trouwens goed.